استبرق

استبرق [ اِ تَ رَ ]

احتمالاً بومی هند است، به طور کلی در چین، آسیای جنوب شرقی، خاورمیانه، و شمال آفریقا، آفریقای استوایی و آسیا پراکنده شده است. در هند، در مناطق نسبتاً خشک‌تر و گرم‌تر، تا ارتفاع 1050 متری به‌صورت خودرو رشد می‌کند. در زیستگاه های باز (بی حصار) مانند مزارع کشت شده، کنار جاده ها، چراگاه ها و سایر مکان های مختل شده یا تخریب شده پدیدار می شود. درختچه یا درخت کوچکی است که ارتفاع آن معمولاً تا 2.5-4 متر (حداکثر 6) می رسد. ساقه گرد، معمولاً ساده (به ندرت منشعب)، سبز کم رنگ، که بطور ضخیم از کُرک های نرم و ریز پوشیده شده و به آسانی ساییده می شود. برگها ضربدری، بیضی شکل، و تیز به طول 20-10 سانتی متر و عرض 4-10 سانتی متر. شکوفه دادن متراکم، چند گل و چتری شکل که از گره ها بیرون می آید و به صورت بغلی (روییده در بغل یا گوشه) یا انتهایی ظاهر می شود. کرولا کمی کمپانوله، با 5 کاسبرگ به طول 4-5 میلی متر. بخش های بیضی شکل، حاد، نسبتا مقعر، بنفش مات با حاشیه سفید در سمت بالا، نقره ای در سمت پایین. میوه ها زیر کروی، بیضی شکل، فولیکول برگشتی، 7.5-10.0 سانتی متر. بذر قهوه ای روشن، تخم مرغی شکل، پهن، 3.2 سانتی متر با کرک های ابریشمی. شیره شیری سفید رنگ از هر زخم روی گیاه تراوش می کند.

بخش های مصرفی:

پوست ریشه، گل، برگ، لاتکس، دانه ها

ترکیبات گیاهی:

گیاهان حاوی کاردنولید، پروسراژنین هستند، در حالی که پوست ریشه حاوی بنزوئیلینزولون و بنزوئیلیزولونلون، α- آمیرین، بتا آمیرین، لوپئول، بتا-سیتوسترول و فلاوانول هایی مانند کوئرستین-3-روتینوزید است. در برگها، مودارین ماده موثره اصلی و همچنین اسید زرد تلخ، رزین و 3 گلیکوزید سمی کالوتروپین، اوشارین، کالوتوکسین و کالوتروپاگنین است. گل حاوی کالوتروپنیل استات و مولتی فلاونول و لاتکس حاوی اوزاریژنین و ترپنول استر است. لاتکس حاوی یک آنزیم باکتریولیتیک قوی، یک گلیکوزید کالاکتین بسیار سمی (که غلظت آن به دنبال حمله حشرات یا ملخ به عنوان مکانیزم دفاعی افزایش می‌یابد)، کالوتروپین DI، کالوتروپین D II، کالوتروپین-F I، کالوتروپین F II و غیره آنزیم پروتئالیتیک سمی کالوتروپین (2 تا 3 درصد).

خواص آیورودا

راسا (طعم): کاتو ( تند ) ، تیکتا ( تلخ )

گونا (کیفیت و ویژگی): لاگهو ( سهل الهضم / خوشگوار )، روکشا ( خشک )، تیکشنا ( تند و تیز )

ویپاکا (مزه ای که پس از هضم نمایان می شود): کاتو ( تند )

ویریا (قدرت و کارایی): اوشنا ( تند مزاج / آتشی مزاج )

کاربردهای آیورودا:

گولما ( غدد شکمی ) ، شوآسا ( تنفس ) ، کوشت ( جذام ) ، کرمیروگا ( کرم ها و باسیل ها ) ، کندو ( احساس خارش ).

مصارف دارویی:

در بیماری هایی مانند آسم، گوش درد، معده درد، ورم مفاصل، بیماری های پوستی، بواسیر، بی اشتهایی، و پوست ریشه آن در سرفه، سرماخوردگی و یبوست مفید است.

نام منطقه ای:

انگلیسی: Madar Tree

هندی: Aak, Madar, Akavana

سانسکریت: Ravi, Bhanu, Tapana

پنجابی: Ak

اردو: Madar, Aak

آسامی: Akand, Akan

بنگالی: Akanda, Akone

گجراتی: Aakado

کِنادا: Ekka, Ekkadagida, Ekkegida

کشمیری: Acka

مالایالام: Erikku

مراتی: Rui

اوریا: Arakha

تامیل: Vellerukku, Erukku

تلوگو: Jilledu