ریشه کوتکی

نام های منطقه ای:

فارسی: کوتکی

انگلیسی: Hellebore

هندی: Kutki

سانسکریت: Tikta, Tiktarohini, Kaurohini, Kavi, Sutiktaka, Kauka, Rohini

اردو: Kutki

پنجابی: Karru, kaur

آسامی: Katki, Kutki

گجراتی: Kadu, Katu

کِنادا: Katukarohini, katukarohini

مالایالام: Kadukrohini, Katukarohini

مراتی: Kutki, Kalikutki

اوریا: Katuki

تامیل: Katukarohini, Katukurohini, Kadugurohini

تلوگو: Karukarohini

گیاهی چند ساله و کم و بیش کرکدار است که به صورت جهانی در دامنه هیمالیا در سراسر پاکستان، هند و نپال توزیع شده است. در هند، در هیمالیاهای آلپ جامو و کشمیر، هیماچال پرادش، اوتاراکند و سیکیم بین دامنه ارتفاعی 3300-4300 متر یافت می شود. برگها به طول 5 تا 15 سانتی متر دندانه درشت دارند. ریزوم 2.5-8 سانتی متر طول و 4-8 میلی متر ضخامت، زیر استوانه ای، مستقیم یا کمی خمیده، از بیرون قهوه ای مایل به خاکستری، سطح ناهموار به دلیل چین و چروک های طولی است. شکستگی، کوتاه؛ بو، دلپذیر؛ طعم، تلخ ریشه نازک، استوانه ای شکل، به طول 5-10 سانتی متر، به قطر 0.05-0.1 سانتی متر، مستقیم یا کمی خمیده با چند چین و چروک طولی و زخم های نقطه ای است که بیشتر با ریزوم چسبیده است. گل‌ها تقریباً 8 میلی‌متر کوچک، 5 لوبی تا وسط، و با برچه‌های بسیار بلندتر آبی کم‌رنگ یا ارغوانی، به صورت خوشه‌های استوانه‌ای هستند. طول میوه‌ها حدود 1.3 سانتی‌متر است.

قسمتهای مورد استفاده:

ریشه و ریزوم

ترکیبات گیاهی:

حاوی گلیکوزیدها (پیکروریزین) دو گلیکوزید – Picroside I و Kutakoside است.

خواص آن در طب آیورودا:

Rasa: Katu, Tikta

Guna: Laghu

Vipaka: Katu

Virya: Usna

Karma: Hrdya, Pittahara, Dipani, Bhedini, Jvarahara

کاربردهای آن در طب آیورودا:

Svasa, Daha, Jvara, Kamala, Kustha, Visamajvara, Arocaka.

مصارف پزشکی:

برای یرقان، عفونت های ناگهانی کبدی ناشی از ویروس (هپاتیت حاد ویروسی)، تب، آلرژی، تنگی نفس و آسم استفاده می شود. همچنین برای درمان بیماری های پوستی از جمله اگزما و ویتیلیگو، اختلالی که باعث ایجاد لکه های سفید روی پوست می شود، استفاده می شود. همچنین برای مشکلات گوارشی از جمله سوء هاضمه، احساس سوزش، یبوست و اسهال مداوم استفاده می شود. کاربردهای دیگر برای درمان عفونت، عقرب گزیدگی، صرع، مالاریا و آرتریت روماتوئید.